Το πρώτο και τελευταίο καλοκαίρι του Τζίτζικα (video)

Μεγαλώνεις και ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι κάποια πράγματα που έμαθες μικρός ήταν τελείως λάθος. Σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θέλει να χειραγωγεί μυαλά, να παράγει καταναλωτές και να δημιουργεί εργάτες για την "αγορά εργασίας" επιστρατεύτηκε ακόμη και ο Αίσωπος και οι μύθοι του για να μας πεί για την προνοητικότητα και την εργατικότητα των μυρμηγκιών σε σχέση με τον τεμπέλη και χαραμοφάη τζίτζικα.


Η πραγματικότητα όμως σε σχέση με τους μύθους είναι τελείως διαφορετική και αυτό διότι ο τζίτζικας δεν είναι ένας σπάταλος χαραμοφάης, αλλά ένας ετοιμαθάνατος που γνωρίζει ότι αυτές οι ζεστές ημέρες του καλοκαιριού είναι και οι τελευταίες της ζωής του και ότι αυτός ο θόρυβος που παράγει και μας συνοδεύει όλο το καλοκαίρι, δεν είναι ένα γλέντι, αλλά το κύκνειο άσμα του και στην ουσία ένα ερωτικό κάλεσμα. Το μοναδικό και τελευταίο. Ένα περωμένο που δεν μπορρεί να αλλάξει.

Τα αρενικά τζιτζίκια είναι κουφά και γι αυτό δεν ακούνε την ένταση του ήχου τους, ο οποίος συγκαταλεγεται στους δυνατότερους ήχους της φύσης. Το παράδοξο είναι ότι τα θηλυκά τζιτζίκια είναι μουγγά. Πάντως και να μην ήταν μουγγά τα θηλυκά, εφόσον τα αρσενικά είναι κουφά, το ίδιο και το αυτό !

Ζουν ως σκουλήκια από 4 έως 17 χρόνια !!! (ανάλογα τη ράτσα). Δεν μπορούν ούτε να δαγκώσουν ούτε να τσιμπήσουν. Η μόνη τους άμυνα είναι ότι αναδύονται σε εκατομμύρια (η μεγαλύτερη συγκέντρωση εντόμων στη γη) και το μοναδικό τους μέλημα, είναι σκαρφαλώνοντας ν' αναζητούν ένα ασφαλές μέρος να κουρνιάσουν στο οποίο θα μεταλλαχθούν, ξεκινώντας έτσι τις λιγοστές τελευταίες εβδομάδες της 17χρονης ζωής τους. Αν καταφέρουν να επιβιώσουν μεταμορφώνονται σε νύμφες βγαίνουν στην επιφάνεια, σκαρφαλώνουν στα δέντρα, βγάζουν φτερά και αρχίζουν να τραγουδούν. Ένα τραγούδι - ερωτικό κάλεσμα (που συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο δυνατούς ήχους της φύσης) και ταυτόχρονα μια αντίστροφη μέτρηση έως τον θάνατο, περίπου 6 εβδομάδες μετά. Ωστόσο αρκετά από αυτά δεν επιζούν για να βρουν το ταίρι τους, γιατί έχουν παγιδευτεί στα κουκούλια τους είτε έχουν ανωμαλία στα φτερά τους, με αποτέλεσμα να γίνονται τροφή για άλλα ζώα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το τζιτζίκι, για την ειδική ηχητική συσκευή που υπάρχει ανάμεσα στο θώρακα και την κοιλιά του τζιτζικιού μέσω της οποίας δημιουργείται αυτό το ιδιόμορφο τερέτισμα, που ακούγεται τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Η συσκευή αποτελείται από δύο κοιλότητες που χωρίζονται από μια λεπτή μεμβράνη τεντωμένη και ονομάζεται τερετίζων υμένας. Κάθε φορά που δονείται η μεμβράνη αυτή, παράγεται ο ήχος.

Αφού λοιπόν ολοκληρώσουν την σκληρή εργασία τους σαν σκουλήκια κάτω απ’ τη γη για 4 έως 17 χρόνια (ανάλογα τη ράτσα), αλλάζουν φορεσιά, μεταμορφώνονται στο γνωστό μας τζιτζίκι και πάνε διακοπές για 4 έως 6 εβδομάδες στο τελευταίο καλοκαίρι της ζωής τους. Στις διακοπές τους οι αρσενικοί θέλουν να ζευγαρώσουν. Έτσι τραγουδούν δυνατά (γιατί είναι κουφοί) καλώντας τον ερωτικό τους σύντροφο τη θηλυκιά (που είναι βουβή). Αμέσως μετά το ζευγάρωμα, τα θηλυκά γεννούν τ' αυγά τους σε τρύπες (στα κλαδιά που έχουν ανοίξει νωρίτερα σκάβοντας τα) και αποθηκεύουν εκατοντάδες στο εσωτερικό τους. Με αυτή τους την πράξη η ζωή τους έφτασε στην ολοκλήρωση !!!

Είναι άδικο. Να περνάς ακόμα και 17 χρόνια σαν σκουλήκι κάτω από το χώμα. Να βγαίνεις στριμωγμένο με εκατομμύρια άλλους στην επιφάνεια της γης μια ζεστή ανοιξιάτικη μέρα. Αν υπήρξες τυχερό και έχεις καταφέρει να βγεις από το κουκούλι σου χωρίς να γίνεις τροφή για κάποιο ζώο, τότε οι τελευταίες εβδομάδες σου στην γη είναι ένα κάλεσμα στο ταίρι σου. Και μετά από αυτό πεθαίνεις. Και τα αβγά του θηλυκού πέφτουν από τα δέντρα στο έδαφος και ο κύκλος συνεχίζεται. Και το μόνο που μαθαίνουν για εσένα οι άνθρωποι από την νηπιακή τους ηλικία είναι ότι αυτό που ήθελες στην γη είναι να περάσεις καλά και να τραγουδήσεις. Ότι δε νοιαζόσουν για την αποταμίευση όπως τα μυρμήγκια αλλά για το κέφι σου.

Ευτυχώς, εκτός από τους μύθους έχουμε και την επιστήμη που είναι συναρπαστικότερη. Το θαύμα της ζωής του, μπορεί να μην το κατανοήσουμε ποτέ όμως ένα είναι σίγουρο... Φεύγει τραγουδώντας και ευτυχισμένο.

Όπως μπορούμε να αντιληφθούμε, το γνωστό μας τζιτζίκι αποτελεί ένα ξεχωριστό σημείο αναφοράς για τη χώρα μας, όχι μόνο λόγο τις ιδιαιτερότητας του αλλά και της συνεχούς παρουσίας του στον Ελλαδικό χώρο γεμίζοντάς τις καλοκαιρινές μας αναμνήσεις με τον ξεχωριστό του ήχο. Ας φροντίσουμε λοιπόν, αυτό το χώμα στο οποίο γεννιέται, να παραμείνει για χρόνια και να μεγαλώσει, να διατηρηθεί πρόσφορο και καθαρό για τις επόμενες γενιές να μπορούν να χαρούν το τραγούδι αυτού του καθόλου τεμπέλικου εντόμου.

Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η δουλεία του κινηματογραφιστή Σάμουελ Ορρ, που αφιέρωσε έξι χρόνια κινηματογραφώντας τη μαγική πορεία της ζωής του τζιτζικιού και κατάφερε να αποτυπώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όλα τα στάδια ανάπτυξης και εξέλιξής του, προσπαθώντας έτσι να προβάλλει σε όλους μας το αναμφισβήτητο μεγαλείο της φύσης σε ένα καταπληκτικό βίντεο. Δείτε αυτό το 7λεπτο βίντεο που δείχνει τον μετασχηματισμό της ζωής, τα στάδια, την εξέλιξη, την μαγεία που υπάρχει γύρω μας και εμείς οι άνθρωποι, δεν αντιλαμβανόμαστε και δεν εκτιμούμε.

Και την επόμενη φορά που θα βρεθείτε "κάτω" από τον ήχο ενός τζίτζικα, ίσως συγκινηθείτε και λίγο. Γιατί τελικά, η ζωή μας δεν μετριέται σε χρόνια αλλά σε καλοκαίρια, όποια και όσα και αν είναι αυτά.

Return of the Cicadas from motionkicker on Vimeo.


Γράφει ο Φώτης Κόκκινος